ފުރަތަމައީ: ނަޖިހުގެ ތަޢާރަފާއި ނަޖިހުގެ ވައްތަރުތައް
ނަޖިހަކީ، ޝަރުޢުކުރެއްވި ފަރާތުން، އަހަރެމެން އެއިން ދުރުވުމަށް އަމުރުކުރައްވާފައިވާ ހަޑި ކޮންމެ އެއްޗެކެވެ.
އެއީ ދެ ބާވަތެކެވެ.
ހ- ޢައިނިއްޔަ ނުވަތަ ޙަޤީޤީ ނަޖިސް: – މިއީ އެއްވެސް ޙާލަތެއްގައި ޠާހިރު ނުކުރެވޭ ތަކެއްޗެވެ. އެއީ އޭގެ ޛާތުގައި ނަޖިސް ތަކެއްޗަށް ވުމުންނެވެ. މިސާލަކަށް: ޙިމާރުގެ ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި، ލޭ، ކުޑަކަމުދާ ތަކެތި.
ށ- ޙުކުމިއްޔަ ނަޖިސް: – އެއީ ނަމާދުކުރުން މަނާކުރާ ނުޠާހިރުކަމެއް ހަށިގަނޑަށް އައުމެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ވުޟޫކުރުމުން ފިލުވައިލެވޭ ކުޑަ ޙަދަޘް ހިމެނެއެވެ. އެއީ މިސާލަކަށް: ބޮޑުކަމުދިޔުމެވެ. އަދި ހިނައިގަތުމުން ފިލުވައިލެވޭ ބޮޑު ޙަދަޘް ހިމެނެއެވެ. އެއީ މިސާލަކަށް: ޖުނުބުވެރިވުމެވެ.
ނަޖިސް ފިލުވާލުމުގެ އަޞްލަކީ ފެނެވެ. (އެބަހީ: ނަޖިސް ފިލުވާލުމުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރެވޭނީ ފެނެވެ.) ޠަހާރަތުގެ އަޞްލަކީ ފެނެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ މިފަދައިން ވަޙީކުރައްވާފައިވާ ކަމަށްޓަކައެވެ.
﴿وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً لِّيُطَهِّرَكُم بِهِ﴾ [الأنفال 11]
“އަދި އެއިލާހު ތިޔަބައިމީހުން ޠާހިރުކުރެއްވުމަށް، ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށް އުޑުން ފެން ބާވައިލެއްވިއެވެ.”
ނަޖިސް ތިން ބާވަތަކަށް ބެހެއެވެ.
1- ނަޖިސްކަން ގަދަ ނަޖިސް: އެއީ ކުއްތާގެ ނަޖިހާއި އޭތީގެ ދަރިއެވެ.
2- ލުއިވެގެންވާ ނަޖިސް: އެއީ ކެއުމަށްޓަކައި ކިރު ނޫން އެހެން އެއްޗެއް ބޭނުން ނުކުރާ، ދެ އަހަރުނުވާ ކުޑަ ފިރިހެން ކުއްޖާގެ ކުޑަކަމުދާ ތަކެއްޗެވެ.
3- ނަޖިސްކަން މެދުމިންވެގެންވާ ނަޖިސް: އެއީ އިސްވެ ދެންނެވުނު ދެދަރަޖައިގެ ނަޖިސް ނޫން ދެންއެހެން ހުރިހާ ނަޖިހެކެވެ. މިސާލަކަށް: ކުޑަކަމުދާ ތަކެތި، ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި، މުޅަތަކެތި.
الفقه الميسر في ضوء الكتاب والسنة
وزارة الشؤون الإسلامية والأوقاف والدعوة والإرشاد- المملكة العربية السعودية
